آزمایش ذخیره تخمدان؛ بهترین زمان برای نتایج دقیق

زمان مناسب برای انجام آزمایش ذخیره تخمدان (AMH یا Anti-Müllerian Hormone) معمولاً به چرخه قاعدگی وابسته نیست و می‌توان آن را در هر روزی از چرخه قاعدگی انجام داد. این آزمایش میزان هورمون AMH را که توسط فولیکول‌های تخمدانی ترشح می‌شود، اندازه‌گیری می‌کند و اطلاعاتی درباره‌ی تعداد تخمک‌های موجود در تخمدان‌ها (ذخیره تخمدانی) ارائه می‌دهد. البته، در برخی موارد خاص ممکن است پزشک ترجیح دهد این آزمایش در روز مشخصی از چرخه قاعدگی انجام شود تا نتایج دقیق‌تری به دست آید.

سن یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر نتایج آزمایش AMH است. با افزایش سن، به‌ویژه پس از 35 سالگی، میزان هورمون AMH به طور طبیعی کاهش می‌یابد، زیرا تعداد فولیکول‌های تخمدانی و در نتیجه ذخیره تخمدان کاهش می‌یابد. این کاهش تدریجی به عنوان بخشی از فرآیند طبیعی پیری تخمدان‌ها رخ می‌دهد.

تأثیرات سن بر نتایج آزمایش

کاهش تدریجی AMH: در زنان جوان‌تر، سطح AMH معمولاً بالاتر است و نشان‌دهنده‌ی ذخیره تخمدانی مطلوب است. با افزایش سن، به‌ویژه پس از 35 سالگی، سطح AMH کاهش یافته و نشان‌دهنده کاهش ذخیره تخمدانی است.
پیش‌بینی یائسگی: کاهش سطح AMH می‌تواند به عنوان یک نشانگر پیش‌بینی زمان یائسگی استفاده شود. زنان با سطح پایین‌تر AMH ممکن است به یائسگی زودتر نزدیک باشند.
تأثیر بر درمان ناباروری: سن و سطح AMH در تعیین موفقیت درمان‌های باروری، مانند IVF (لقاح مصنوعی)، اهمیت دارند. زنان با سطح AMH پایین‌تر ممکن است به تحریک تخمدانی کمتری پاسخ دهند.
ذخیره تخمدانی و شانس باروری: در زنان مسن‌تر، کاهش AMH نشان‌دهنده کاهش شانس باروری طبیعی و افزایش احتمال نیاز به مداخلات پزشکی برای بارداری است.

آزمایش ذخیره تخمدان (AMH) نیاز به آمادگی خاصی ندارد و معمولاً به صورت ساده و بدون محدودیت‌های پیش از آزمایش انجام می‌شود. با این حال، رعایت چند نکته می‌تواند به اطمینان از دقت نتایج کمک کند: آمادگی‌های لازم قبل از انجام آزمایش عبارتند از:
ناشتایی: برخلاف بسیاری از آزمایش‌های خون، برای انجام آزمایش AMH نیازی به ناشتا بودن نیست. می‌توانید به صورت عادی غذا و نوشیدنی مصرف کنید.
اطلاع پزشک از داروهای مصرفی: اگر داروهای هورمونی یا سایر داروها مصرف می‌کنید، بهتر است پزشک را مطلع کنید. در برخی موارد خاص، داروها ممکن است بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارند.
استرس و عوامل روحی: اگرچه تأثیر مستقیمی بر نتایج این آزمایش ندارد، اما بهتر است در شرایطی آرام و بدون استرس آزمایش را انجام دهید.
اطلاع‌رسانی در مورد وضعیت پزشکی: اگر شرایط پزشکی خاصی دارید یا تحت درمان‌هایی مانند شیمی‌درمانی هستید، حتماً این اطلاعات را با پزشک خود در میان بگذارید، زیرا ممکن است بر ذخیره تخمدان و سطح AMH تأثیر بگذارد.

تفسیر نتایج آزمایش AMH به پزشک کمک می‌کند تا وضعیت باروری و عملکرد تخمدان‌های فرد را ارزیابی کند. نتایج این آزمایش با توجه به میزان هورمون AMH در خون و در ارتباط با سن و شرایط پزشکی فرد تفسیر می‌شود. در اینجا به توضیح سطوح مختلف AMH و معنای آنها می‌پردازیم:

سطح بالای AMH

محدوده: بالاتر از 3.5 نانوگرم در میلی‌لیتر
تفسیر: سطح بالای AMH ممکن است نشان‌دهنده‌ی وجود سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) باشد. در این حالت، فرد ممکن است تعداد زیادی فولیکول نابالغ داشته باشد که می‌تواند منجر به چرخه‌های نامنظم یا ناباروری شود.
توجه: سطح بالای AMH به تنهایی نشان‌دهنده‌ی باروری بالا نیست و باید با سایر عوامل بررسی شود.

سطح نرمال AMH

محدوده: 1.0 تا 3.5 نانوگرم در میلی‌لیتر
تفسیر: این سطح نشان‌دهنده‌ی ذخیره تخمدانی مطلوب و احتمال بالای باروری است. زنان با این سطح معمولاً پاسخ مناسبی به درمان‌های باروری مانند IVF دارند.

سطح پایین AMH

محدوده: 0.5 تا 1.0 نانوگرم در میلی‌لیتر
تفسیر: سطح پایین AMH نشان‌دهنده کاهش ذخیره تخمدانی است. این وضعیت معمولاً با افزایش سن، به ویژه پس از 35 سالگی، مشاهده می‌شود. ممکن است فرد به درمان‌های باروری نیاز داشته باشد.

سطح بسیار پایین AMH

محدوده: کمتر از 0.5 نانوگرم در میلی‌لیتر
تفسیر: این سطح معمولاً نشان‌دهنده‌ی کاهش شدید ذخیره تخمدانی یا نزدیک شدن به یائسگی است. در این شرایط، احتمال بارداری طبیعی کاهش یافته و مداخلات پزشکی مانند استفاده از تخمک اهدایی ممکن است مدنظر قرار گیرد.

سن و شرایط پزشکی: تفسیر دقیق نتایج باید با در نظر گرفتن سن و تاریخچه پزشکی فرد انجام شود. نتایج ممکن است برای زنان جوان‌تر و مسن‌تر متفاوت باشد.
همراهی با سایر آزمایش‌ها: آزمایش AMH معمولاً همراه با آزمایش‌های دیگر مانند FSH، LH و سونوگرافی انجام می‌شود تا تصویر جامع‌تری از وضعیت باروری فرد به دست آید.
توصیه‌های درمانی: بر اساس نتایج آزمایش و سایر ارزیابی‌ها، پزشک ممکن است توصیه‌هایی برای افزایش شانس باروری یا شروع درمان‌های ناباروری ارائه دهد.

آزمایش ذخیره تخمدان (AMH) ابزاری ارزشمند برای ارزیابی باروری و برنامه‌ریزی برای آینده است. این آزمایش با ارائه اطلاعات دقیق درباره‌ی وضعیت ذخیره تخمدانی، به زنان و پزشکان کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری در خصوص بارداری و درمان‌های ناباروری بگیرند. اگرچه سطح AMH به تنهایی کافی نیست و باید در کنار سایر عوامل و آزمایش‌ها مورد بررسی قرار گیرد، اما می‌تواند گامی موثر در شناخت بهتر وضعیت باروری و اتخاذ تصمیمات مناسب باشد. در نهایت، مشاوره با پزشک متخصص بهترین راه برای تفسیر نتایج و برنامه‌ریزی مناسب است.
آزمایشگاه پاتوبیولوژی لارا، به عنوان بهترین آزمایشگاه در شهرری و جنوب تهران، خدمات متنوعی از جمله آزمایش‌های تخصصی و عمومی را با بالاترین کیفیت ارائه می‌دهد.


منابع
medlineplus
medparkhospital