قبل از آزمایش پرولاکتین باید چه کنیم؟

prolactin هورمونی است که توسط غده هیپوفیز ترشح می‌شود و نقش‌های مختلفی در بدن دارد، مانند تحریک تولید شیر در دوران شیردهی. این آزمایش معمولاً برای بررسی مشکلات مربوط به عادت ماهانه، ناباروری و ترشح شیر از پستان‌ها در زمانی که فرد باردار نیست یا شیردهی نمی‌کند، تجویز می‌شود.
میزان بالای این هورمون می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های مختلفی باشد، مانند تومورهای هیپوفیز، بیماری‌های کبدی، بیماری‌های کلیوی، یا استفاده از برخی داروها. درمان بسته به علت افزایش prolactin متفاوت خواهد بود و ممکن است شامل دارو درمانی، جراحی یا تغییر در داروهای مصرفی باشد.

افزایش سطح این هورمون در خون، که به آن هایپرپرولاکتینمیا گفته می‌شود، می‌تواند منجر به چندین علامت و نشانه مختلف در زنان شود. این علائم به دلیل تأثیر prolactin بر سیستم تولیدمثل و سایر بخش‌های بدن به وجود می‌آیند. در زیر برخی از شایع‌ترین علائم هایپرپرولاکتینمیا در زنان آورده شده‌اند:
1. گالاکتوره: ترشح شیر از پستان‌ها بدون بارداری یا شیردهی یکی از معمول‌ترین نشانه‌های سطح بالای prolactin است.
2. اختلالات قاعدگی: افزایش prolactin می‌تواند منجر به نامنظمی‌های قاعدگی شود، از جمله قاعدگی‌های نامنظم یا سنگین، یا در موارد شدیدتر، قطع کامل قاعدگی (آمنوره).
3. ناباروری: هایپرپرولاکتینمیا می‌تواند بر قدرت باروری تأثیر بگذارد، زیرا مانع از تخمک‌گذاری منظم می‌شود.
4. کاهش میل جنسی: سطوح بالای prolactin ممکن است به کاهش میل جنسی منجر شود.
5. آکنه و رشد بیش از حد مو (هیرسوتیسم): هایپرپرولاکتینمیا می‌تواند سطح هورمون‌های جنسی را تغییر دهد که منجر به آکنه و رشد مو در نواحی غیرطبیعی مانند صورت و بدن شود.
6. استئوپنی یا استئوپروز: در موارد طولانی مدت، prolactin بالا می‌تواند به کاهش تراکم استخوان منجر شود، زیرا مانع از جذب کافی کلسیم می‌شود.
اگر هر یک از این علائم در شما وجود دارد، مشورت با پزشک برای ارزیابی بیشتر و تشخیص دقیق ضروری است. درمان هایپرپرولاکتینمیا معمولاً شامل داروهای کاهنده prolactin یا در موارد خاص، جراحی برای برداشتن تومورهای هیپوفیزی است.

افزایش سطح این هورمون در مردان، همانند زنان، می‌تواند تاثیرات مختلفی بر بدن داشته باشد. هایپرپرولاکتینمیا در مردان ممکن است منجر به علائم و نشانه‌های زیر شود:
1. کاهش میل جنسی: افزایش prolactin می‌تواند به کاهش میل جنسی در مردان منجر شود.
2. اختلال در نعوظ: مردان مبتلا به هایپرپرولاکتینمیا ممکن است دچار اختلال نعوظ شوند، که می‌تواند تاثیر منفی بر روابط جنسی و کیفیت زندگی آنها داشته باشد.
3. ناباروری: همانند زنان، سطوح بالای prolactin می‌تواند بر قدرت باروری مردان تاثیر بگذارد، از طریق تاثیر بر تولید اسپرم و هورمون‌های جنسی.
4. گالاکتوره: اگرچه نادر است، برخی مردان مبتلا به هایپرپرولاکتینمیا ممکن است دچار ترشح شیر از پستان‌ها شوند.
5. تغییرات هورمونی: افزایش prolactin می‌تواند به کاهش تولید تستوسترون منجر شود، که می‌تواند علائمی مانند خستگی، کاهش حجم عضلانی، و افزایش توده چربی بدن را به دنبال داشته باشد.
6. تغییرات خلقی: کاهش تستوسترون ناشی از هایپرپرولاکتینمیا ممکن است به تغییرات خلقی مانند افسردگی یا بی‌علاقگی اجتماعی منجر شود.
7. استئوپنی یا استئوپروز: در موارد طولانی‌مدت، سطوح بالای prolactin ممکن است به کاهش تراکم استخوان منجر شود، که خطر شکستگی‌های استخوانی را افزایش می‌دهد.
مراجعه به پزشک برای بررسی و تشخیص دقیق در صورت مشاهده هر یک از این علائم ضروری است. درمان هایپرپرولاکتینمیا در مردان ممکن است بسته به علت اصلی افزایش پرولاکتین شامل داروهای کاهنده سطح prolactin یا جراحی باشد.
با استفاده از نمونه گیری در منزل و محل کار می توانید در زمان و وقت خود صرفه جویی کنید و به راحتی آزمایش خود را انجام دهید.

قبل از انجام آزمایش prolactin، رعایت چند شرط خاص توسط بیمار می‌تواند به دقت نتایج کمک کند. این شرایط شامل موارد زیر می‌شود:
1. روزه داری: بیماران معمولاً باید قبل از آزمایش برای ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتا باشند. بیماران مجاز به نوشیدن آب هستند، اما باید از خوردن غذا و نوشیدنی‌های دیگر خودداری کنند.
2. کنترل استرس: استرس می‌تواند سطوح این هورمون را افزایش دهد. توصیه می‌شود که بیماران قبل از آزمایش استراحت کافی داشته باشند و از فعالیت‌ها یا موقعیت‌های استرس‌زا اجتناب کنند.
3. اجتناب از فعالیت فیزیکی شدید: ورزش سنگین یا فعالیت فیزیکی شدید می‌تواند موجب افزایش موقتی سطوح prolactin شود، بنابراین توصیه می‌شود بیماران از انجام فعالیت‌های فیزیکی سنگین قبل از آزمایش خودداری کنند.
4. توجه به زمان آزمایش: این هورمون ممکن است در طول روز نوسان داشته باشد، بنابراین آزمایش معمولاً باید در ساعات صبح انجام شود تا نتایج دقیق‌تری به دست آید.
5. مصرف داروها: برخی داروها می‌توانند بر سطوح prolactin تأثیر بگذارند. بیماران باید استفاده از داروهای خود را قبل از آزمایش با پزشک در میان بگذارند تا در صورت لزوم، دستورالعمل‌هایی برای قطع یا ادامه داروها داده شود.
6. جنسیت و شرایط فیزیولوژیکی: در زنان، سطوح prolactin ممکن است تحت تأثیر چرخه قاعدگی و بارداری قرار گیرد. بنابراین، زمانبندی آزمایش بر اساس این شرایط ممکن است مهم باشد.
رعایت این شرایط می‌تواند به کاهش خطای ناشی از عوامل خارجی کمک کند و نتایج دقیق‌تری را فراهم آورد.

تفسیر نتایج این آزمایش باید توسط یک پزشک انجام شود، زیرا نیاز به در نظر گرفتن سایر عوامل مانند سابقه پزشکی، علائم بالینی، و سایر آزمایش‌ها دارد. سطوح نرمال prolatin ممکن است بین آزمایشگاه‌های مختلف متفاوت باشد، اما به طور کلی، مقادیر مرجع برای زنان و مردان به شرح زیر است:
زنان: ۲ تا ۲۹ نانوگرم در میلی‌لیتر (ng/mL)
مردان: ۲ تا ۱۸ نانوگرم در میلی‌لیتر (ng/mL)

استرس (هم جسمی و هم روانی)
مصرف غذا (این هورمون ممکن است بلافاصله پس از خوردن افزایش یابد)

اگر سطوح prolactin بالا باشد، پزشک ممکن است آزمایش‌های تکمیلی مانند MRI برای بررسی غده هیپوفیز انجام دهد.
در صورت وجود هرگونه نشانه یا علامتی که مرتبط با سطح این هورمون باشد، پزشک راهنمایی‌های بیشتری برای درمان یا مدیریت شرایط خواهد داد.
به هر حال، برای تفسیر دقیق و اقدامات لازم پزشکی، توصیه می‌شود که با پزشک متخصص مشورت نمایید.

رعایت شرایط ذکر شده می‌تواند به شما کمک کند تا نتایج آزمایش پرولاکتینی را دریافت کنید که با دقت بالا و منعکس‌کننده وضعیت واقعی بدنتان باشد. در صورت داشتن هر گونه شک یا سؤال، قبل از آزمایش با پزشک خود مشورت نمایید.
آزمایشگاه لارا بهترین آزمایشگاه در شهر ری است که با پرسنل حرفه ای و نمونه گیری دقیق می تواند خدماتی عالی به بیماران ارائه دهد.

منابع
ucsfhealth
pubmed