چرا نتایج آزمایش هر بار فرق میکند؟

خیلی وقتها برای چکاپ یا بررسی بیماری آزمایش میدهیم، اما وقتی نتیجهها را با دفعات قبل مقایسه میکنیم، متوجه اختلاف میشویم. این موضوع میتواند باعث نگرانی شود، اما همیشه دلیلش بیماری نیست.تغییر نتایج آزمایشهای پزشکی در دفعات مختلف یک موضوع رایج است و دلایل گوناگونی دارد. این عوامل میتوانند به شرایط جسمی فرد، شیوه نمونهگیری، شرایط محیطی و حتی خود آزمایشگاه مربوط باشند. در ادامه مهمترین موارد را بررسی میکنیم:
زمان نمونهگیری: برخی آزمایشها (مثل قند خون یا هورمونها) به ساعت انجام آزمایش وابستهاند. برای مثال، هورمون کورتیزول صبح بالاتر است.
وضعیت جسمی و روانی: استرس، کمخوابی، ورزش سنگین یا حتی عادت ماهانه در خانمها میتواند روی نتایج تأثیر بگذارد.
بیماریهای زمینهای یا تغییر وضعیت سلامتی: حتی یک سرماخوردگی ساده میتواند بعضی از پارامترها (مثل گلبولهای سفید) را بالا ببرد.
آلودگی نمونه: در آزمایش ادرار یا مدفوع، رعایت نکردن اصول بهداشتی ممکن است نتیجه غیرواقعی بدهد.
نیروی انسانی: مهارت و دقت کارشناس آزمایشگاه در آمادهسازی و تحلیل نمونه بسیار مهم است.
استانداردهای آزمایشگاه: تفاوت بین آزمایشگاهها (روش اندازهگیری یا محدوده نرمال مرجع) میتواند باعث اختلاف نتایج شود.
پیش از آزمایش، دستورات پزشک یا آزمایشگاه (مثل ناشتایی یا پرهیز از دارو/فعالیت خاص) را دقیق رعایت کنید.
در صورت مشاهده اختلاف زیاد در نتایج، حتماً با پزشک مشورت کنید؛ چون برخی نوسانها طبیعیاند ولی بعضی نیاز به بررسی بیشتر دارند.
اگر به دنبال نمونهگیری در محل در شهرری هستید یا میخواهید به یک آزمایشگاه طرف قرارداد بیمه خدمات درمانی مراجعه کنید، آزمایشگاه لارا میتواند انتخاب مناسبی برای شما باشد.
عوامل مربوط به بدن و شرایط فرد
وضعیت تغذیه و مصرف داروها: خوردن غذاهای خاص (مثل پرچرب یا پرقند) قبل از آزمایش یا مصرف داروها و مکملها میتواند نتایج را تغییر دهد.زمان نمونهگیری: برخی آزمایشها (مثل قند خون یا هورمونها) به ساعت انجام آزمایش وابستهاند. برای مثال، هورمون کورتیزول صبح بالاتر است.
وضعیت جسمی و روانی: استرس، کمخوابی، ورزش سنگین یا حتی عادت ماهانه در خانمها میتواند روی نتایج تأثیر بگذارد.
بیماریهای زمینهای یا تغییر وضعیت سلامتی: حتی یک سرماخوردگی ساده میتواند بعضی از پارامترها (مثل گلبولهای سفید) را بالا ببرد.
عوامل مربوط به روش نمونهگیری
نحوه خونگیری یا جمعآوری نمونه: فشار بیش از حد روی بازو هنگام خونگیری، یا نگهداری نامناسب نمونه (مثلاً در دمای نامناسب) میتواند نتایج را دستخوش تغییر کند.آلودگی نمونه: در آزمایش ادرار یا مدفوع، رعایت نکردن اصول بهداشتی ممکن است نتیجه غیرواقعی بدهد.
عوامل مربوط به آزمایشگاه
تجهیزات و کیتهای آزمایشگاهی: کیفیت و کالیبراسیون دستگاهها، مواد مصرفی و حساسیت کیتها نقش زیادی در دقت نتایج دارند.نیروی انسانی: مهارت و دقت کارشناس آزمایشگاه در آمادهسازی و تحلیل نمونه بسیار مهم است.
استانداردهای آزمایشگاه: تفاوت بین آزمایشگاهها (روش اندازهگیری یا محدوده نرمال مرجع) میتواند باعث اختلاف نتایج شود.
توصیهها برای کاهش تغییرات
همیشه آزمایشهای سریالی (مثلاً چکاپ دورهای) را در یک آزمایشگاه انجام دهید.پیش از آزمایش، دستورات پزشک یا آزمایشگاه (مثل ناشتایی یا پرهیز از دارو/فعالیت خاص) را دقیق رعایت کنید.
در صورت مشاهده اختلاف زیاد در نتایج، حتماً با پزشک مشورت کنید؛ چون برخی نوسانها طبیعیاند ولی بعضی نیاز به بررسی بیشتر دارند.
اگر به دنبال نمونهگیری در محل در شهرری هستید یا میخواهید به یک آزمایشگاه طرف قرارداد بیمه خدمات درمانی مراجعه کنید، آزمایشگاه لارا میتواند انتخاب مناسبی برای شما باشد.