آزمایش فیبرینوژن برای چه مواردی انجام می‌شود؟ اهمیت این تست خون

فیبرینوژن یک پروتئین محلول است که توسط کبد تولید می‌شود و نقش کلیدی در فرآیند لخته شدن خون ایفا می‌کند. این پروتئین زمانی که بدن با آسیب روبرو می‌شود، به فیبرین تبدیل شده و شبکه‌ای از فیبرین تشکیل می‌دهد که خونریزی را متوقف می‌کند. علاوه بر این، فیبرینوژن به عنوان یک نشانگر بیولوژیک در شناسایی بیماری‌های التهابی و عفونی شناخته می‌شود. اختلال در تولید یا عملکرد فیبرینوژن می‌تواند منجر به مشکلاتی از جمله خونریزی مفرط یا تشکیل لخته‌های خونی غیرطبیعی شود که خطرات جدی برای سلامت فرد به همراه دارد.

این آزمایش به اندازه‌گیری سطح فیبرینوژن موجود در خون می‌پردازد. نمونه‌گیری معمولاً از ورید بازو انجام شده و سپس در آزمایشگاه مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. این تست به‌ویژه در بیمارانی که علائم خونریزی یا لخته‌های خونی غیرعادی دارند، انجام می‌شود. این آزمایش همچنین برای نظارت بر اثر درمان‌های ضدانعقادی یا ارزیابی عملکرد کبد مورد استفاده قرار می‌گیرد. روش انجام آزمایش ساده است و نیازی به آمادگی خاصی از جانب بیمار ندارد، مگر در مواردی که پزشک توصیه کند داروهای خاصی قبل از آزمایش قطع شوند.

سطح نرمال فیبرینوژن در خون به طور معمول بین 200 تا 400 میلی‌گرم در دسی‌لیتر است. این مقدار ممکن است بسته به شرایط فردی، سن، و وضعیت سلامتی متفاوت باشد. افزایش یا کاهش غیرطبیعی این سطح می‌تواند نشان‌دهنده بیماری‌هایی مانند اختلالات انعقادی، بیماری‌های کبدی، یا التهاب‌های مزمن باشد. به عنوان مثال، در شرایطی مانند بارداری یا عفونت‌های شدید، افزایش سطح فیبرینوژن طبیعی است، در حالی که در بیماری‌های کبدی یا سوءتغذیه، سطح آن کاهش می‌یابد. پزشک با توجه به تاریخچه پزشکی و سایر نتایج آزمایشگاهی، تفسیر دقیق‌تری از این اعداد ارائه می‌دهد.

سطح بالای فیبرینوژن معمولاً به دلیل پاسخ بدن به التهاب یا آسیب بافتی رخ می‌دهد. برخی از شایع‌ترین علل افزایش فیبرینوژن عبارتند از:
بیماری‌های قلبی عروقی: سطوح بالای فیبرینوژن می‌تواند خطر تشکیل لخته‌های خونی و سکته‌های قلبی و مغزی را افزایش دهد.
عفونت‌ها و التهابات: در شرایط التهابی حاد یا مزمن مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید، سطح فیبرینوژن افزایش می‌یابد.
بارداری: سطح فیبرینوژن در دوران بارداری به طور طبیعی افزایش می‌یابد تا بدن برای جلوگیری از خونریزی در زمان زایمان آماده شود.
سرطان‌ها: برخی از سرطان‌ها مانند سرطان کبد یا پانکراس ممکن است منجر به افزایش سطح فیبرینوژن شوند.
این افزایش اگرچه در برخی شرایط طبیعی است، اما در موارد دیگر ممکن است خطر تشکیل لخته‌های خونی مضر را افزایش دهد که نیازمند مداخله پزشکی است.

کاهش سطح فیبرینوژن در خون می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی سلامتی باشد. این وضعیت ممکن است ناشی از اختلالات کبدی، مشکلات تغذیه‌ای، یا شرایط نادر مانند دیس‌فیبرینوژنمی باشد. شایع‌ترین عوامل کاهش سطح فیبرینوژن شامل موارد زیر است:

بیماری‌های کبدی

از جمله سیروز کبدی که توانایی تولید پروتئین‌های ضروری را کاهش می‌دهد.

انعقاد داخل عروقی منتشره (DIC)

حالتی که فیبرینوژن به طور گسترده در بدن مصرف می‌شود و منجر به کاهش آن در خون می‌گردد.

کمبودهای تغذیه‌ای

کمبود پروتئین یا ویتامین‌های ضروری می‌تواند سطح فیبرینوژن را تحت تأثیر قرار دهد.

کاهش فیبرینوژن می‌تواند منجر به مشکلات خونریزی مفرط و عدم توانایی بدن در تشکیل لخته خون شود، که در این شرایط درمان فوری الزامی است.

این آزمایش به دلایل مختلفی تجویز می‌شود و کاربردهای متنوعی دارد:
تشخیص اختلالات خونریزی: در بیمارانی که علائم خونریزی‌های غیرعادی دارند.
ارزیابی خطر لخته شدن خون: به‌ویژه در افرادی که سابقه سکته مغزی یا قلبی دارند.
پایش بیماری‌های التهابی: این آزمایش به پزشکان کمک می‌کند تا شدت التهاب یا پیشرفت بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید را بررسی کنند.
نظارت بر درمان: برای بیمارانی که تحت درمان‌های ضدانعقادی قرار دارند یا در حال دریافت شیمی‌درمانی هستند.

یکی از کاربردهای مهم این آزمایش، ارزیابی خطر بیماری‌های قلبی عروقی است. سطوح بالای فیبرینوژن با افزایش خطر سکته قلبی و مغزی مرتبط است. این پروتئین با تأثیر بر تشکیل لخته‌های خونی، می‌تواند در انسداد عروق خونی نقش داشته باشد. مطالعات نشان داده‌اند که افرادی با سطح بالای فیبرینوژن بیشتر در معرض خطر حملات قلبی قرار دارند. به همین دلیل، این تست اغلب برای ارزیابی سلامت عروق و شناسایی افراد در معرض خطر استفاده می‌شود.

کبد، محل اصلی تولید فیبرینوژن است و هرگونه اختلال در عملکرد کبد می‌تواند بر سطح این پروتئین تأثیر بگذارد. در بیماری‌هایی مانند هپاتیت، سیروز، یا تومورهای کبدی، تولید فیبرینوژن کاهش می‌یابد. این آزمایش به پزشکان کمک می‌کند تا میزان تأثیرگذاری این بیماری‌ها بر عملکرد کبد را ارزیابی کنند و برنامه درمانی مناسب را تنظیم نمایند.

آزمایش فیبرینوژن یکی از تست‌های کلیدی در تشخیص و مدیریت بیماری‌های مختلف از جمله اختلالات انعقادی، التهاب‌های مزمن، و بیماری‌های کبدی است. این آزمایش با ارائه اطلاعات دقیق در مورد سطح فیبرینوژن خون، به پزشکان کمک می‌کند تا مشکلات بالقوه را شناسایی و به‌موقع درمان کنند. اگر پزشک این آزمایش را برای شما تجویز کرده است، انجام آن را جدی بگیرید، زیرا می‌تواند نقشی حیاتی در حفظ سلامت شما ایفا کند.
آزمایشگاه پاتوبیولوژی لارا به عنوان بهترین آزمایشگاه در شهرری با ارائه دقیق‌ترین خدمات تشخیصی و بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته در خدمت شماست.


منابع
clevelandclinic
testing.com