تفسیر آزمایش CBC؛ راهنمای کامل برای خواندن نتایج

CBC (آزمایش شمارش کامل خون) یک تست خون رایج است که اطلاعات جامعی درباره وضعیت سلول‌های خونی در بدن ارائه می‌دهد. این آزمایش سه نوع اصلی سلول‌های خونی را ارزیابی می‌کند:
گلبول‌های قرمز (RBC): وظیفه حمل اکسیژن به بافت‌های بدن را دارند. این تست می‌تواند کم‌خونی (کاهش RBC) یا پلی‌سایتمی (افزایش RBC) را نشان دهد.
گلبول‌های سفید (WBC): نقش اصلی در دفاع ایمنی بدن دارند. افزایش یا کاهش تعداد WBC می‌تواند به وجود عفونت، التهاب، یا بیماری‌های دیگر اشاره داشته باشد.
پلاکت‌ها: که در لخته شدن خون نقش دارند. کاهش یا افزایش پلاکت‌ها ممکن است نشان‌دهنده مشکلات خونریزی یا تشکیل لخته‌های غیرعادی باشد.
همچنین این آزمایش اطلاعاتی درباره اندازه، شکل، و درصد سلول‌های مختلف خونی ارائه می‌دهد که به تشخیص بیماری‌هایی مانند عفونت‌ها، اختلالات خونی، و سایر مشکلات سیستم ایمنی کمک می‌کند.

WBC (تعداد گلبول‌های سفید)

معنی: تعداد گلبول‌های سفید موجود در خون که در دفاع از بدن در برابر عفونت‌ها نقش دارند.
مقادیر غیرطبیعی:
افزایش (لکوسیتوز): ممکن است نشان‌دهنده عفونت، التهاب یا سرطان خون باشد.
کاهش (لکوپنی): می‌تواند به مشکلات سیستم ایمنی، عفونت‌های ویروسی، یا مصرف برخی داروها اشاره کند.

RBC (تعداد گلبول‌های قرمز)

معنی: تعداد گلبول‌های قرمز موجود در خون که وظیفه حمل اکسیژن به بافت‌ها را برعهده دارند.
مقادیر غیرطبیعی:
افزایش (پلی‌سایتمی): ناشی از بیماری‌های ریوی، کم‌آبی، یا اختلالات مغز استخوان است.
کاهش (کم‌خونی): نشان‌دهنده آنمی یا خونریزی مزمن است.

HGB (هموگلوبین)

معنی: میزان هموگلوبین در خون که اکسیژن را از ریه‌ها به بافت‌های بدن منتقل می‌کند.
مقادیر غیرطبیعی:
کاهش: نشانه کم‌خونی یا خونریزی است.
افزایش: ممکن است به پلی‌سایتمی یا بیماری‌های ریوی اشاره کند.

HCT (هماتوکریت)

معنی: نسبت گلبول‌های قرمز به حجم کل خون.
مقادیر غیرطبیعی:
کاهش: می‌تواند به کم‌خونی یا خونریزی اشاره داشته باشد.
افزایش: ممکن است ناشی از پلی‌سایتمی یا کم‌آبی باشد.

MCV (حجم متوسط گلبول‌های قرمز)

معنی: اندازه متوسط گلبول‌های قرمز که به تعیین نوع کم‌خونی کمک می‌کند.
مقادیر غیرطبیعی:
افزایش (ماکروسیتیک): به کمبود ویتامین B12 یا اسید فولیک اشاره دارد.
کاهش (میکروسیتیک): معمولاً به کم‌خونی فقر آهن مرتبط است.

MCH (میزان هموگلوبین در هر گلبول قرمز)

معنی: مقدار هموگلوبین در هر گلبول قرمز که کیفیت گلبول‌ها را بررسی می‌کند.
مقادیر غیرطبیعی:
افزایش: ممکن است نشانه کمبود ویتامین B12 یا اسید فولیک باشد.
کاهش: نشانه کم‌خونی فقر آهن یا تالاسمی است.

MCHC (غلظت هموگلوبین در گلبول‌های قرمز)

معنی: غلظت هموگلوبین در هر واحد حجم از گلبول‌های قرمز.
مقادیر غیرطبیعی:
کاهش: معمولاً به کم‌خونی فقر آهن مرتبط است.

RDW (توزیع اندازه گلبول‌های قرمز)

معنی: تغییرات اندازه گلبول‌های قرمز را اندازه‌گیری می‌کند.
مقادیر غیرطبیعی:
افزایش: می‌تواند نشانه کم‌خونی فقر آهن یا تالاسمی باشد.

PLT (تعداد پلاکت‌ها)

معنی: تعداد پلاکت‌های موجود در خون که در لخته شدن خون نقش دارند.
مقادیر غیرطبیعی:
افزایش (ترومبوسیتوز): ممکن است به مشکلات لخته‌سازی خون اشاره کند.
کاهش (ترومبوسیتوپنی): می‌تواند به اختلالات خونریزی یا عفونت‌ها مربوط باشد.

MPV (حجم متوسط پلاکت‌ها)

معنی: اندازه متوسط پلاکت‌ها.
مقادیر غیرطبیعی:
افزایش: نشان‌دهنده تولید پلاکت‌های بزرگ‌تر است.
کاهش: به مشکلات تولید پلاکت مرتبط است.

WBC:

نرمال: 4,500 تا 11,000 سلول/µL
غیرنرمال:
افزایش (لکوسیتوز): بیش از 11,000 (نشانه عفونت یا سرطان)
کاهش (لکوپنی): کمتر از 4,500 (نشانه مشکلات ایمنی)

RBC

نرمال:
مردان: 4.7 تا 6.1 میلیون سلول/µL
زنان: 4.2 تا 5.4 میلیون سلول/µL
غیرنرمال:
افزایش: نشانه پلی‌سایتمی
کاهش: نشانه کم‌خونی

HGB

نرمال:
مردان: 13.8 تا 17.2 گرم/dL
زنان: 12.1 تا 15.1 گرم/dL
غیرنرمال:
کاهش: نشانه کم‌خونی
افزایش: نشانه بیماری ریوی

HCT

نرمال:
مردان: 40.7 تا 50.3 درصد
زنان: 36.1 تا 44.3 درصد
غیرنرمال:
کاهش: نشانه کم‌خونی
افزایش: نشانه کم‌آبی

MCV

نرمال: 80 تا 100 فمتولیتر
غیرنرمال:
افزایش: کمبود ویتامین B12
کاهش: کم‌خونی فقر آهن

PLT

نرمال: 150,000 تا 450,000 پلاکت/µL
غیرنرمال:
افزایش: بیش از 450,000 (خطر لخته)
کاهش: کمتر از 150,000 (خطر خونریزی)

در صورت مشاهده هرگونه نتایج غیرنرمال، مراجعه به پزشک ضروری است. علائم مهمی که نیاز به پیگیری فوری دارند، شامل موارد زیر است:
افزایش یا کاهش شدید WBC: ممکن است به عفونت یا اختلالات ایمنی اشاره کند.
کاهش هموگلوبین یا هماتوکریت: ممکن است نشانه کم‌خونی یا خونریزی باشد.
تغییرات در تعداد پلاکت‌ها: که می‌تواند مشکلات خونریزی یا لخته‌سازی خون را نشان دهد.
علائم بالینی مانند: خستگی مفرط، ضعف، کبودی غیرطبیعی، عفونت‌های مکرر، یا تنگی نفس.

این آزمایش یکی از ابزارهای اصلی برای تشخیص مشکلات مرتبط با خون و سیستم ایمنی است. این آزمایش می‌تواند اطلاعات ارزشمندی درباره وضعیت سلامت فرد ارائه دهد و به پزشکان کمک می‌کند تا بیماری‌هایی مانند کم‌خونی، عفونت‌ها و مشکلات خونریزی را تشخیص دهند. اگر نتایج غیرنرمال در آزمایش مشاهده شد، مراجعه به پزشک و انجام آزمایش‌های تکمیلی ضروری است.
آزمایشگاه لارا، بهترین آزمایشگاه پاتوبیولوژی در شهر ری و جنوب تهران، با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته و کادر مجرب، خدمات تخصصی در زمینه تشخیص‌های پزشکی ارائه می‌دهد. این آزمایشگاه به عنوان یکی از مراکز معتبر در منطقه، پاسخگوی نیازهای تشخیصی بیماران با دقت و سرعت بالا است.


منابع
ncbi
mayoclinic